Prefabrykacja betonowa w Polsce była niezwykle popularna za czasów PRL, gdy budownictwo wielkopłytowe z dominującymi wówczas blokami z wielkiej płyty przeżywało swój renesans. Nowoczesna prefabrykacja betonowa zachowuje główne zalety tamtych rozwiązań, jednocześnie oferując technologię pozbawioną wad wielkiej płyty. W dzisiejszych czasach dokładność produkcji elementów jest nieporównywalnie wyższa. Proces produkcji jest często automatyzowany, co przekłada się na wysoką jakość konstrukcji domu prefabrykowanego, przez co architekci z powrotem zaczęli wracać do prefabrykatów betonowych.
Niezależnie od wielkości budynku, jesteśmy w stanie zachować wszystkie korzyści prefabrykacji betonowej. Obecnie, producenci domów prefabrykowanych betonowych w swojej ofercie dysponują różnymi rozwiązaniami i technologiami.
Różnią się one od siebie m.in.:
· Rozmieszczeniem ścian nośnych
· Rodzajem stropów
· Konstrukcją ścian zewnętrznych i układem warstw
· Konstrukcją dachu i układem warstw
Ściany zewnętrzne
Wykonywane przeważnie jako przegroda warstwowa, na którą składają się:
· Warstwa konstrukcyjna
Zastosowanie betonu jako warstwy wewnętrznej daje możliwość zarówno jego wykończenia, jak i pozostawienia w oryginalnej formie. Ekspozycja naturalnej faktury betonu stanowi często wykorzystywany element dzisiejszego, nowoczesnego wykończenia wnętrz.
· Warstwa izolacji termicznej.
Stanowi ona kluczową barierę dla ucieczki ciepła z budynku. Jednocześnie chroniąc przed nagrzewaniem się budynku latem. W budynku szkieletowym izolacja termiczna (najczęściej wełna mineralna) stanowi jednocześnie barierę akustyczną. W przypadku domu betonowego, warstwa konstrukcyjna stanowi już wystarczającą barierę akustyczną – izolacja termiczna jest jedynie dodatkiem w tym aspekcie.
· Warstwa zewnętrzna.
Może być to warstwa typowo wykończeniowa (tynk) lub dodatkowa warstwa betonowa – wtedy mamy do czynienia z podwójną warstwą betonu z wypełnieniem w postaci warstwy izolacyjnej.
Analogiczny układ warstw tj. – warstwa konstrukcyjna, warstwa izolacyjna i warstwa zewnętrzna ma najczęściej miejsce przy stropodachu.
Część producentów oferuje przegrody zewnętrzne z odwróconym układem warstw – gdzie warstwa konstrukcyjna z betonu stanowi zewnętrzną warstwę. Izolacja wtedy pojawia się od środka. Warto mieć na uwadze, że rozwiązanie takie zmniejsza akumulacyjność cieplną budynku pożądaną przy domach całorocznych. Z pewnością warto omówić tę kwestię z Architektem, bo wpływać może to na charakterystykę energetyczną obiektu i energooszczędność domu prefabrykowanego.
Dlaczego beton?
1. Akumulacyjność cieplna.
Ściana betonowa zakumuluje 5-krotnie więcej energii cieplnej niż analogicznej grubości ściana szkieletowa w konstrukcji drewnianej z wypełnieniem wełną mineralną.
W polskich warunkach pogodowych temperatura zimą potrafi ulegać znacznym wahaniom w trakcie doby – często znacznie spadając w nocy. Wysoka akumulacyjność cieplna budynku ma wtedy stabilizujący wpływ na pracę instalacji grzewczej. Promienie słoneczne wpadając przez okna budynku nagrzewają jego wnętrze, a energia magazynowana zostaje w masywnych przegrodach. Jest to bardzo istotna kwestia przy domach wysoce energooszczędnych, czy pasywnych.
2. Czyste środowisko wewnętrzne.
Beton klasyfikowany jest w kategorii substancji o pomijalnie niskiej emisji lotnych związków organicznych (VOC), czyniąc go materiałem neutralnym, czyli bezpiecznym dla człowieka. VOC, czyli Volatile Organic Compounds – czyli “lotne związki organiczne” jest zbiorczą nazwą na szeroką grupę związków węglowodorowych, które w temperaturze pokojowej z łatwością unoszą się w powietrzu w postaci lotnej. Związki te obniżają jakość powietrza wewnętrznego, niekorzystnie wpływając na jakość środowiska wewnętrznego. Stosowane są powszechnie w setkach artykułów gospodarstwa domowego, np. w środkach czyszczących, farbach, lakierach, czy barwnikach do tkanin. U niektórych osób VOC potrafią wywoływać reakcje podobne do alergicznych.
3. Bezpieczeństwo
Beton charakteryzuje się najwyższym możliwym oznaczeniem w klasyfikacji ogniowej wg normy EN 13501-1:2002. Charakteryzuje się niskim tempem wzrostu temperatury w przekroju, stanowiąc skuteczną osłonę ogniową. Z racji swojego niepalnego charakteru beton nie emituje dymu, ani toksycznych oparów w trakcie pożaru. W przeciwieństwie do tworzyw sztucznych (np. styropianu) w trakcie pożaru beton nie generuje roztopionych cząstek, które mogą prowadzić do zapłonu.
4. Akustyka
Zapewnienie odpowiedniej jakości środowiska wewnętrznego w budynku pod kątem ochrony przed hałasem wynika z przepisów prawa. Wymagania te określone są w postaci wskaźników izolacyjności akustycznej między pomieszczeniami oraz izolacyjności między otoczeniem zewnętrznym, a wnętrzem budynku.
Spośród powszechnie dostępnych materiałów budowlanych na rynku, przegroda betonowa z racji najwyższej gęstości, będzie stanowiła wyjątkowo skuteczną barierę akustyczną, nawet przy niekorzystnym usytuowaniu budynku, czy pomieszczenia.
Izolacyjność akustyczna ścian wewnętrznych poprawnie wykonanych w technologii prefabrykowanej z betonu również osiągać będzie zadowalające efekty dla użytkowników.